Cyberbezpieczne Wodociągi 2025: rekordowe wsparcie dla sektora wod-kan. Kto i na co może dostać dotację z KPO?

W odpowiedzi na rosnącą liczbę cyberataków na infrastrukturę komunalną, rząd uruchamia nowy program finansowany z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności – „Cyberbezpieczne Wodociągi”. Do rozdysponowania jest ok. 328,5 mln zł netto, które mają wzmocnić odporność cyfrową sektora wodociągowo-kanalizacyjnego. Za realizację naboru odpowiada Centrum Projektów Polska Cyfrowa (CPPC), a pierwsze wnioski będzie można składać już w II kwartale 2025 r.

Nowy priorytet: bezpieczeństwo cyfrowe w sektorze usług kluczowych

Ministerstwo Cyfryzacji od miesięcy sygnalizuje rosnące zagrożenie dla przemysłowych systemów sterowania (ICS/OT), szczególnie tych działających w sektorze wodociągowym. Pod koniec lutego resort poinformował o serii ataków na oczyszczalnie i stacje uzdatniania wody, m.in. w Kuźnicy, Tolkmicku, Małdytach i Sierakowie. Incydenty te miały realny wpływ na funkcjonowanie systemów, a ich skutki odczuli odbiorcy usług.

Wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zaznaczył, że ataki na sektor wod-kan stają się nowym „modus operandi” cyberprzestępców – często powiązanych z zagranicznymi grupami. To bezpośredni impuls do uruchomienia specjalnej ścieżki wsparcia dedykowanej właśnie temu sektorowi.

Program „Cyberbezpieczne Wodociągi” – założenia i cele

Program ma na celu podniesienie poziomu odporności cyfrowej infrastruktury wodno-kanalizacyjnej. Finansowanie pochodzi z inwestycji „Cyberbezpieczeństwo – CyberPL” w ramach KPO, której realizacja kończy się 30 czerwca 2026 r.. Oznacza to, że wszystkie projekty muszą zostać rozliczone do tego terminu – co w praktyce faworyzuje działania możliwe do przeprowadzenia w krótkim czasie.

Dofinansowanie będzie udzielane w formie pomocy de minimis, do kwoty nieprzekraczającej 200 tys. euro, czyli ok. 840 tys. zł na jeden projekt.

Kto może ubiegać się o dofinansowanie?

Zgodnie z projektowanym rozporządzeniem Ministerstwa Cyfryzacji, środki będą kierowane do ściśle określonej grupy odbiorców. Wsparcie mogą otrzymać:

• Operatorzy usług kluczowych w rozumieniu ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (KSC),

• Spółki prawa handlowego wykonujące zadania o charakterze użyteczności publicznej w sektorze wod-kan,

• Jednostki sektora finansów publicznych, tj. jednostki samorządu terytorialnego (JST), jednostki budżetowe, zakłady budżetowe, związki metropolitalne itp.

W szczególności chodzi o podmioty, których infrastruktura ma strategiczne znaczenie, a jej potencjalne zakłócenie może mieć negatywny wpływ na funkcjonowanie państwa i społeczeństwa. Każdy podmiot będzie mógł złożyć tylko jeden wniosek o dofinansowanie.

Na co będzie można przeznaczyć środki? Trzy filary wydatków

Ministerstwo Cyfryzacji wyraźnie określiło, że wydatki muszą dotyczyć działań bezpośrednio związanych z zapewnieniem cyberbezpieczeństwa. Projekt podzielono na trzy główne obszary kwalifikowane:

1. Wdrożenie środków organizacyjnych

Do tej kategorii zalicza się m.in. obsługę incydentów, wprowadzenie polityk analizy ryzyka, dokumentów dotyczących kryptografii i szyfrowania, zarządzania ciągłością działania i sytuacjami kryzysowymi, a także wdrożenie uwierzytelniania wieloskładnikowego i audyt systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji.

2. Zakup lub modernizacja środków technicznych

Środki techniczne to przede wszystkim sprzęt i oprogramowanie zapewniające prewencję, detekcję i reakcję na zagrożenia. Mogą to być systemy teleinformatyczne, skanery podatności, narzędzia do zarządzania podatnościami i inne rozwiązania wspierające odporność infrastruktury.

3. Rozwój kompetencji personelu

Trzeci filar obejmuje szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa dla kadr technicznych i administracyjnych. Celem jest budowanie wiedzy i umiejętności niezbędnych do utrzymania i rozwijania systemów bezpieczeństwa w dłuższej perspektywie.

Konkurs CPPC: co wiemy o naborze i zasadach oceny?

Konkurs będzie organizowany przez Centrum Projektów Polska Cyfrowa, a nabór ma potrwać co najmniej miesiąc – co ma zapewnić wszystkim potencjalnym wnioskodawcom odpowiedni czas na przygotowanie dokumentacji. Dokładna data rozpoczęcia naboru nie została jeszcze ogłoszona, ale zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Cyfryzacji, program ma ruszyć w II kwartale 2025 roku, czyli między kwietniem a czerwcem.

Wnioski będą oceniane m.in. pod kątem:

• zgodności działań z celami cyberbezpieczeństwa,

• dojrzałości i wykonalności projektu,

• kosztorysu i adekwatności zaplanowanych wydatków.

Preferowane będą projekty, które można zrealizować w krótkim czasie, z uwagi na twardy deadline – 30 czerwca 2026 r. Opóźnione lub ryzykowne przedsięwzięcia mogą mieć mniejsze szanse na pozytywną ocenę.

Dlaczego warto działać już teraz?

Program „Cyberbezpieczne Wodociągi” to pierwszy tak wyraźnie sprofilowany instrument wsparcia dla sektora wod-kan w zakresie bezpieczeństwa cyfrowego. Po raz pierwszy sektor ten został potraktowany jako infrastruktura wymagająca dedykowanego, systemowego wsparcia – i to nie tylko technologicznego, ale również organizacyjnego i kompetencyjnego.

Dzięki temu, że nie jest wymagany wkład własny, program jest dostępny także dla mniejszych gmin i spółek wodociągowych, które dotąd nie miały budżetu na podobne inwestycje. To również szansa na zwiększenie kompetencji zespołów IT i wdrożenie realnych procedur zarządzania incydentami – co jest dziś absolutnym minimum, jeśli chcemy mówić o odporności na ataki.

Podsumowanie: szansa, której nie warto przegapić

W obliczu rosnącego ryzyka cyberataków, inwestycja w odporność cyfrową przestaje być opcją – staje się obowiązkiem. Program „Cyberbezpieczne Wodociągi” to konkretna odpowiedź państwa na nowe zagrożenia – i realna pomoc finansowa dla tych, którzy muszą się przed nimi bronić.

328,5 mln zł dostępnych do 2026 roku, wsparcie do 840 tys. zł na projekt, brak wkładu własnego, jasno określone zasady i trzy precyzyjne obszary wsparcia – to wszystko sprawia, że jest to jeden z najlepiej skonstruowanych programów dotacyjnych ostatnich lat.

Jeśli reprezentujesz podmiot realizujący zadania w sektorze wod-kan – nie zwlekaj. Nabór może zakończyć się szybciej, jeśli pula środków zostanie wyczerpana. Skorzystaj z tej szansy, póki czas.

Potrzebujesz wsparcia w przygotowaniu wniosku?
Nasz zespół doradców specjalizuje się w pozyskiwaniu środków z KPO. Oferujemy kompleksową pomoc – od analizy potrzeb i ryzyk, przez przygotowanie dokumentacji, aż po rozliczenie projektu. Skontaktuj się z nami – pomożemy Ci przejść cały proces sprawnie, skutecznie i bezpiecznie.